Wielkanoc nierozerwalnie kojarzy się z jajkami – i tymi barwnymi będącymi tradycyjną ozdobą, i tymi, które spożywa się na wiele sposobów – gotowane, z majonezem czy łososiem i szczypiorkiem, faszerowane, w galarecie. Ten okres to istny raj dla „jajolubów”. Jednak jajka, nie goszczą przypadkowo na świątecznych stołach. Mają swoją symbolikę, podobnie jak pozostałe produkty, które wkładamy do wielkanocnego koszyczka.
Święconka pełna znaczeń
Pod księżowskie kropidło trafia na ogół baranek z cukru, ciasta lub masła będący symbolem zmartwychwstałego Chrystusa. To nie jedyne, co przypomina o Jezusie – drugim jest chleb. Jaja natomiast symbolizują płodność i rodzące się nowe życie. Podobnie kurczaczek i zajączek. Do koszyczka wkłada się także: sól – chroniącą przed zepsuciem, a więc symbol życia, trwałości i nieśmiertelności, wędlinę – symbol dobrobytu oraz masło i babę wielkanocną – symbole dostatku. O męce Zbawiciela przypomina natomiast chrzan.
Polski stół wielkanocny
Potrawy, które spożywa się w Niedzielę Zmartwychwstania i w Lany Poniedziałek mają w naszym kraju długą tradycję. Warto zadbać, by zagościły na stołach, bo co jak co, ale wielowiekowe zwyczaje warto kultywować. Szczególnie że dzięki nim, świąteczne śniadanie wygląda odmiennie od każdego innego śniadania w roku, a obiad smakuje wybornie.
Na białym obrusie stanie więc u wielu Polaków prawdziwy żur na zakwasie i biała kiełbasa gotowana lub pieczona z cebulką i czosnkiem, a nawet z jabłkami. Na półmiskach pysznić się będą rozmaite wędliny oraz faszerowane na różne sposoby jaja. Wciąż wiele osób piecze przepyszne świąteczne pasztety, szynkę i schab ze śliwką. Warto też pamiętać o klasycznej polskiej sałatce warzywnej, którą chętnie się przygotowuje, też przy każdej innej świątecznej okazji.
Na łasuchów natomiast czeka prawdziwa uczta – wielkanocna drożdżowa baba, pięknie udekorowany mazurek i sernik. Nic dziwnego, że wiele osób już wcześniej próbuje zrzucić kilka kilogramów, żeby móc sobie na to wszystko bezkarnie pozwolić.
Co słychać u sąsiadów?
Co kraj to obyczaj, mówi stare porzekadło. I faktycznie – podobne do polskich potrawy, niekoniecznie pojawiają się na stołach u naszych bliższych czy dalszych sąsiadów. Mają oni swoje własne smakowite tradycje.
Warto więc zajrzeć dyskretnie, co inni spożyją podczas świątecznych obiadów i śniadań.
I tak: w Wielką Niedzielę Grecy zajadają się jagnięciną – pieczoną na rożnie. Dzień wcześniej, delektują się Magiritsą – zupą nieco przypominająca polskie flaczki, a przygotowaną z podrobów jagnięcych.
Włosi nie wyobrażają sobie Świąt bez podawanej w Wielką Niedzielę torty pasqualina. Jest to rodzaj kruchej tarty, mającej nadzienie ze szpinaku, ricotty i jajek.
Na hiszpańskie stoły trafia z kolei potaje de garbanzos. Ten uwielbiany przez Hiszpanów gulasz z ciecierzycy, szpinaku, pomidorów, ziemniaków, cebuli, czosnku oraz przypraw i rozmaitych ziół – podawany jest na ciepło.
Holendrzy mają za to swoje Paasstol – ciasto spożywane i w czasie świąt Wielkanocnych, i na Boże Narodzenie. Ten tradycyjny holenderski chlebek, przypomina słodką drożdżową chałkę. Piecze się go z dodatkiem dużej ilości bakalii i ozdabia masą marcepanową.
Szpekuchy – pierożki drożdżowe nadziewane boczkiem, słoniną i cebulką spotkać można w okresie świątecznym na Litwie. Doprawione pikantnie czosnkiem, majerankiem, kminkiem, pieprzem i solą są bardzo lubiane przez Litwinów.
Smażone lub pieczone mięsne kulki z mieszanego mięsa mielonego, przypominające polskie klopsiki pojawiają się podczas Świąt na szwedzkich stołach. Köttbullar składa się zazwyczaj z wołowiny, wieprzowiny i jagnięciny wymieszanej z bułką namoczoną w mleku, utartymi ziemniakami i jajkiem.
W Austrii króluje wielkanocna wędlina Osterschinken im Topf. Przyrządzana jest z wędzonego boczku, wędzonej karkówki, cebuli oraz czosnku. Spożywa się ją z dodatkiem kiszonej kapusty, kwaśnego jabłka i ziemniaków.
Czesi Polakom kojarzą się z knedlikami. I słusznie. Są one jedzone nawet podczas Świąt. Wielkiej Nocy. Ugotowane na parze nasi południowi sąsiedzi podają z sosem mięsnym lub gulaszem i kapustą duszoną.
Gdy chce się trochę odpocząć
Polskie potrawy świąteczne są znakomite. Jednak wymęczeni zimowymi szarugami i chłodami, Polacy nie zawsze mają ochotę szaleć w kuchni doglądając, jak się pieką i gotują kolejne wielkanocne smakołyki.
Ale przecież można inaczej!
W sukurs zmęczonym paniom i panom domu przychodzi warszawski Arche Hotel Puławska Residence. Proponuje on świąteczny catering.
Hotelowa mistrzowska kuchnia Oliwii Bernady słynie z pasji do szukania dawnych smaków i serwowania ich we współczesnym wydaniu. Można tam zamówić tak do domu, jak i do firmy wiele tradycyjnych dań. W ofercie wielkanocnej znajdują się zupy na własnych zakwasach, takie jak: barszcz biały, rozmaite mięsa – w tym wędzone szynki i biała kiełbasa w duszonej kapuście z kminkiem. Nie zapomniano oczywiście o faszerowanych jajkach.
Kto podczas Świąt ma ochotę zasiąść przy kawie i kawałku sernika z białą czekoladą albo mazurka z kremem pistacjowym lub kocha paschę – koniecznie powinien zajrzeć w gościnne progi hotelu.